ONTSLAG OM DRINGENDE REDEN: NIEUWE AANDACHTSPUNTEN ONDER DE WPO De inwerkingtreding van de WPO roept belangrijke vragen op over hoe deze nieuwe verplichtingen zich verhouden tot de regels rond ontslag om dringende reden. Werkgevers moeten immers zorgvuldig te werk gaan bij interne onderzoeken, zonder daarbij de strikte termijnen voor ontslag uit het oog te verliezen. Ontslag om dringende reden Opdat een ontslag om dringende reden regelmatig en gegrond is, moeten een aantal voorwaarden worden vervuld. Het gaat om de volgende voorwaarden: 1. M.b.t. de regelmatigheid van het ontslag: het ontslag om dringende reden kan maar worden doorgevoerd binnen de 3 werkdagen (zon- en feestdagen uitgezonderd) nadat de ontslagbevoegde persoon met zekerheid kennis heeft gekregen van de ernstige tekortkoming, die aan de grond ligt van het ontslag. 2. M.b.t. de rechtmatigheid van het ontslag om dringende reden (gegrondheid): het moet gaan om een dermate ernstige tekortkoming die iedere samenwerking onmiddellijk en definitief onmogelijk maakt. Bijkomende verplichtingen WPO De WPO legt bijkomende verplichtingen op wanneer een werkgever feiten onderzoekt die mogelijk kunnen leiden tot een ontslag om dringende reden. Belangrijkste aandachtspunten: • documentatie: Houd een onderzoeksregister en een onderzoeksdossier bij waarin de stappen van het onderzoek worden vastgelegd; • verboden onderzoeksdomeinen: Respecteer de grenzen van de WPO; bepaalde onderzoekshandelingen zijn uitdrukkelijk verboden; • interview: • met de betrokken werknemer: werk met een vooraf te ondertekenen document of zorg voor een getuige bij het gesprek, gevolgd door een verslag; • met getuigen: werk met een getuigenverklaring conform de voorwaarden van het Gerechtelijk wetboek. De Antigoonleer: gevolgen van onregelmatigheden De WPO bevat verschillende bepalingen voorgeschreven op straffe van nietigheid. Daarnaast bestaat er de Antigoonleer, die bepaalt dat onrechtmatig verkregen bewijs in bepaalde gevallen toch kan worden gebruikt, mits aan de volgende voorwaarden is voldaan: • de begane onrechtmatigheid tast de betrouwbaarheid van bewijs niet aan; • het gebruik van het bewijs is niet strijdig met het recht op eerlijk proces. In het kader van de WPO rees de vraag of de Antigoonleer nog wel toepassing kon vinden, gezien het aantal bepalingen dat met nietigheid is gesanctioneerd. Volgens de meerderheidsrechtsleer blijft de leer echter wel degelijk toepasbaar: wanneer de WPO niet strikt wordt nageleefd, kan men zich nog steeds beroepen op de Antigoonleer. Uiteindelijk is het de rechter die soeverein de bewijswaarde beoordeelt van de bevindingen in elk individueel dossier. De rechtspraak zal in de komende jaren moeten uitwijzen hoe ver de toepassing van de Antigoonleer in het kader van de WPO precies reikt. ALERTHEID ROND PRIVACY EN TRANSPARANTIE In het licht van de WPO en de toenemende aandacht voor privacy en transparantie bij interne onderzoeken, is het cruciaal dat je onderneming ook over de noodzakelijke interne documenten en policies beschikt die een onderzoek mogelijk maken binnen de wettelijke grenzen. Denk daarbij aan: • een clausule of policy over camerabewaking; • een clausule of policy over geolokalisatie in bedrijfswagens; • een clausule of policy over controle van e-mails en internetgebruik; • een clausule of policy over uitgangscontroles; en eventueel andere maatregelen afhankelijk van de aard van de activiteiten. Zo vermijd je niet alleen problemen bij een onderzoek onder de WPO, maar ook discussies over onrechtmatig bewijs of schending van de privacywetgeving. Hoewel de WPO het belang van een zorgvuldig en transparant onderzoek benadrukt, blijft de termijn van drie werkdagen voor een ontslag om dringende reden prioritair. Werkgevers moeten dus het evenwicht bewaren tussen nauwkeurigheid en snelheid: een onderzoek moet correct worden gevoerd, maar zonder de wettelijke termijn uit het oog te verliezen. WPO BLIJFT VRAGEN OPROEPEN De WPO roept vandaag nog meer vragen op dan ze beantwoordt. Vooral de impact op de relatie tussen werkgever en werknemer blijkt problematisch. Werkgeversorganisaties pleiten daarom voor een herstelwet die de gevolgen van de WPO in deze context moet beperken. Tot er meer duidelijkheid komt, is het voor werkgevers wel aangewezen om voorzichtig en goed gedocumenteerd te handelen. 16 CONSULT
RkJQdWJsaXNoZXIy MzI0NzkwNg==